Organisatieadviseur en IT’er Jacco (40), is als zzp’er heel tevreden met zijn klussen als projectmanager voor grote overheidsprojecten. Af en toe een maand of langer op vakantie om te surfen, en daarna gewoon weer een nieuwe klus beginnen. Maar dit jaar ligt dat even anders. Veel bedrijven durven het niet aan om nog zzp’ers in dienst te nemen uit angst voor maatregelen van de Belastingdienst. Ook Jacco moet nu kiezen. Als hij voor zijn vrijheid als zzp’er kiest, kan hij er niet zonder meer vanuit gaan dat hij wel voldoende werk kan vinden. Er is hem gevraagd directeur te worden bij een organisatie waar hij nu een belangrijk project leidt. Moet hij hierop ingaan?
Kiezen
Veel zzp’ers staan voor dezelfde keus als Jacco. In de zorg, bij het onderwijs, overal worden mensen aangenomen die voorheen als zzp’er werkten. Daar zijn ook voor de voormalig zzp’er voordelen aan verbonden. Je hebt een vast dienstverband en daarmee ook vaste inkomsten. Als je ziek wordt, ben je verzekerd van inkomsten. Je spaart voor je pensioen. De nadelen zijn ook evident. Je kunt niet meer je eigen tijd indelen. Werk en opleiding combineren gaat voor sommigen niet meer. Tijd nemen om voor de kinderen te zorgen, impulsief een reis boeken – dat zit er dan niet meer in.
Jacco ziet er vooral tegenop om zijn vrijheid kwijt te raken. Het idee dat hij er niet zomaar een paar maanden tussen uit kan, beklemt hem. Hij heeft moeite om zich vast te leggen. Niet alleen in het werk, ook in zijn relatie. Zijn vriendin gaat akkoord met een open relatie. Maar bij werkgevers is de tijd van de polyamorie voorbij. Jacco moet dus kiezen.
Pro en contra lijstje
Een voor de hand liggende methode om tot een weloverwogen keuze te komen is om een lijst te maken van de voor- en nadelen van een keuze. Een beroemd voorbeeld daarvan is Charles Darwins afweging om wel of niet te trouwen. Tegenover “de vrijheid om te gaan waar je wil”, stond voor hem: “…een persoon om te beminnen en mee te spelen – hoe dan ook beter dan een hond – een thuis, en iemand die zorgt voor het huis – muzikale bekoringen en vrouwelijk gekeuvel. Deze dingen zijn goed voor je gezondheid.”
Maar, dan de nadelen! Minder geld voor boeken, minder tijd om goede gesprekken met intelligente mannen in een club te voeren en minder tijd voor het werk. Hij sluit zijn overwegingen af met het volgende: “Maak je niet druk, vertrouw op het toeval – houd een scherpe blik buiten de deur – Menige slaaf is gelukkig.”
Een jaar later was Darwin getrouwd.
Jacco besluit ook zo’n lijst te maken. Anders dan Darwin kiest hij voor zijn vrijheid. Hoe het met het geld moet, ziet hij dan wel. En ach, hij heeft nog wat bitcoins.
Kies voor je keuze
Ook al komen ze tot verschillende keuzes, zowel Jacco als Darwin laten zich uiteindelijke leiden door wat ze echt belangrijk vinden. Voor de een is dat het gedeelde leven, voor de ander het eigen leven. Maar ook als je weet wat echt belangrijk voor je is, kan het nog moeilijk zijn om een keuze te maken. Je bent nooit zeker over de gevolgen. Maar juist dat kan je kracht geven. De grootste waarde is uiteindelijk dàt je kiest en dat je je inzet om iets van je keuze te maken. Ook als je als ZZP’er voor gebondenheid kiest, is dat een keuze die je in vrijheid maakt